In afgelopen jaren kwamen diverse Vrijburgers bijeen rond een muziekwerk dat een verbinding onderhoudt met de vrijzinnigheid die wij voorstaan. Oogmerk was om inzicht te geven in oude en nieuwere muziek en haar, zo mogelijk, menslievende boodschap! De passies van de grote Bach ontbraken, wat dan wellicht jammer was maar ook verklaarbaar vanuit dit vrijzinnig beginsel. Bachs voorganger, Heinrich Schütz (1585-1672), tevens eerste grote Duitse componist, werd na zijn dood door de kracht van Bachs zon vrijwel geheel in de schaduw gesteld. Brahms was het, die eerst later in zijn leven een begin maakte met de Schütz-herleving. En dat niet zonder reden: de oratoria van Schütz zijn de oudste Duitse werken in het genre en al meteen werken van het hoogste gehalte. En dan is er voor óns een belangrijk verschil: Schütz’ liturgische muziek steunt geheel op de Bijbelse tekst, terwijl Bach in zijn werk eigentijdse uitweidingen en commentaar invlocht.

HISTORIA, DER FREUDEN- UND GNADENREICHEN GEBURTH GOTTES UND MARIEN SOHNES, JESU CHRISTI, UNSERES EINIGEN MITLERS, ERLÖSERS UND SEELIGMACHERS.

Onder deze woordenrijke en wel wat beladen titel gaat een lieflijk en kernachtig werk schuil: de Weihnachtshistorie, of Kerstgeschiedenis op muziek van Heinrich Schütz.
Hoewel drie bronnen uit de tijd van ontstaan het ons overleveren, is het werk daarin toch niet volledig bewaard gebleven. Het meeste is er wel, gelukkig.
De Weihnachtshistorie ontstond omstreeks 1660, tijdens Schütz’ latere jaren, in opdracht van keurvorst Johann Georg II van Saksen.
Het bestaat uit een Inleiding en een Besluit die negen solistische en acht ensemblestukken omgeven. De negen soli werden vrijwel zeker geschreven voor de tenor Alexander Hering, 45 jaar lang organist aan de Dresdener Kreuzkirche en leermeester van Bachs voorganger aan de Thomaskirche te Leipzig.
De delen die Schütz zeer bewust gaf aan het ensemble, vormen een kleurig commentaar op het bijbelverhaal.
Een werk gewijd aan de Geboorte, maar met zulke bescheiden trekken, kan gemakkelijk worden overstemd.