“Men neme enige oude zakken met wijn en doe daar wat water bij. Om deze goddelijke drank goed tot zijn recht te laten komen, kunt u er enig brood met vis bij serveren.”
Er bestaat een bijbels kookboek waar, naar ik meen, dit recept niet in zal voorkomen.

Eten en geweten. Bij deze woorden schieten vele teksten en verhalen uit de bijbel door mijn hoofd. De spijswetten uit het eerste testament, het manna uit de woestijn, het geslachte bokje dat Jacob zijn vader voorzette (met wijn), de appel uit de hof van Eden. En natuurlijk de prachtige metaforen uit het boek Hooglied, waarin de pracht van vrouwen verwoord en verbeeld wordt door druiventrossen en de buik wordt bejubeld als een berg tarwe. “Eet, vriend en vriendin! Drink, en word dronken van de liefde.”

Ach, en denk ook aan die mooie psalm, Psalm 23, waarin een beeld geschetst wordt van een tafel die wordt klaargemaakt voor de mens in het zicht van zijn vijanden. En dan enige verhalen uit het tweede testament; Jezus op een bruiloftsfeest waar hij in de weer is met water en wijn, Jezus die talloze mensen laat eten van vijf broden en twee vissen. En natuurlijk de maaltijden die hij samen nuttigt met zijn vrienden en vriendinnen, met als emotionele uitschieter het laatste avondmaal.

Verhalen uit de bijbel worden vaak verteld met een zekere bedoeling. Ze scherpen weer even je geweten. Ze stellen je visie op de mens en de wereld weer bij. Eten en geweten. Die woorden horen ook echt bij elkaar. Zonder geweten geen goed eten. Zonder geweten geen goed eten voor allen die ademen op de wereld.

Wij, mensen, moeten de aarde en al wat daarop leeft goed verzorgen en beheren. Zeker in onze op consumptie gerichte maatschappij. Zeker in een wereld waar zoveel mensen eten nodig hebben. Zeker in een wereld waar de ene mens meer/te veel krijgt waar anderen te weinig/eenzijdig te eten hebben.

Gentechnologie in de landbouw en vlees eten van gekloonde dieren zijn helaas geen sprookjes. Fastfood overal ter wereld, kant-en-klaarmaaltijden, eten om problemen te compenseren. Reclamefoto’s met luxe eten voor katten en honden èn nieuwsfoto’s van moeders die hun kinderen niet te eten kunnen geven in een en dezelfde krant.
.
Zowel de verhalen uit de bijbel als de foto’s en artikelen uit de krant en andere media hebben wij blijvend nodig om ons geweten te scherpen, om ons bestaan als mens te herscheppen. Wellicht kunnen de woorden van dat oude kindergebedje ons in ieder geval helpen bij eten met geweten: “Here, zegen deze spijze. Amen.”

gepubliceerd op 23 februari 2007