Geschreven door Margriet Dijkmans van Gunst
Voorgelezen door Gert van Drimmelen
Geluidsmontage Seth Mook
Thema : Pinksteren

Nadenkend over Pinksteren zocht ik op de website van Johan Blaauw (overleden in 2008) wat zijn gedachtes daarbij waren.

Ik vond een overweging en een gedicht die me raakten.

Johan schrijft over Pinksteren:

Na Kerstmis, het feest van de komst van het licht in onze wereld, komt Pasen, het feest van de overwinning van het licht op de duisternis in ons leven. En daarna volgt Pinksteren, het feest van de uitstorting van de heilige geest, dat je kunt zien als het feest van de verspreiding van het licht. Iedereen mag dan meedoen in volle, eigen verantwoordelijkheid. In die zin kun je ook zeggen: Pinksteren is het feest van onze volwassenwording.

Daarover staat in Johannes 20:22; ‘Met die woorden blies Jezus op hen en zei: Ontvangt de heilige Geest’ . En in het vers erna staat: ‘Wanneer jullie van mensen de zonden vergeeft dan zijn ze vergeven; wil je dat ze blijven, dan blijven ze’ .

Volwassen mensen zijn mensen die elkaar vergeven of niet vergeven. Dat doen God of Jezus niet voor ons. Daarvoor zijn we zelf verantwoordelijk. Daarmee raakt Pinksteren aan een van de moeilijkste punten van het volwassen zijn, namelijk hoe we omgaan met vergeven. We zullen met elkaar in gesprek moeten komen over de pijn die iets doet of waarom iets bepaalds ons zoveel verdriet geeft. We mogen daarom blijven werken aan het verzorgen van een ‘cultuur van het onderlinge gesprek’. Om zo over de donkere plekken van ons hart met elkaar te spreken, te stotteren, te schreeuwen en te huilen. Om ruimte te scheppen om weer (samen) verder te kunnen.

Tot zover Johan.

Spannend die verbinding tussen Pinksteren en vergeven. Heb je een “heilige geest” nodig om te kunnen vergeven? En wat is die “heilige geest” eigenlijk? Misschien ervaar je er iets van als je de kwetsbaarheid van de ander ziet. Dat maakt je nederig en zorgzaam. Je ziet dan dat die ander ook zoekend en verlangend is, naar liefde, naar waardering, naar een betere wereld net zoals jijzelf.

En als je dan in staat bent om te vergeven, mag je je dan volwassen noemen? Het confronteert me met onze huidige maatschappij waarin ik dikwijls zoveel boosheid zie. Soms heb ik het idee dat iedereen zich slachtoffer voelt. Zijn we nog in staat het gesprek aan te gaan en te vergeven wat ons is aangedaan? Hoe volwassen zijn we eigenlijk?

In Vrijburg is het thema vergeven heel actueel. Met Mpho Tutu in huis, die samen met haar vader, Desmond Tutu, veel schreef over vergeven en ook daadwerkelijk vergeven heeft in hele moeilijke situaties, ontkomen we er niet aan er over na te denken. In haar nieuwste boek Forgiveness and Reparation zegt zij dat de herstelbetalingen, die wij nog steeds verplicht zijn te doen gezien ons koloniale verleden, onderdeel zijn van een spiritueel proces van vergeving en verzoening. Mpho gaat dus nog een stap verder; vergeven en daarna verzoenen.

Zoals de vrouw van Gerrit Jan Heijn die de moordenaar van haar man uiteindelijk kon vergeven (lees hier meer over in de miniatuur van Matthijs de Jongh van november 2021).

Dat vergeven en verzoenen, is dat het feest van de volwassenwording, is dat Pinksteren? Dat is dan toch geweldig! Ik word er helemaal enthousiast van ….als we dat kunnen, als we dat geleerd hebben , dan is er hoop op die wereld waar elk mens zich gewaardeerd en gezien voelt.

Maar zo simpel ligt het natuurlijk niet
Vergeven en verzoenen moet je leren en trainen aldus Mpho Tutu. Hoe vaak vallen we niet terug in dat verongelijkte gevoel van “Kijk eens wat mij is aangedaan” en voelen we ons weer het slachtoffer . De kunst van het vergeven en verzoenen blijft een strijd, een zoektocht, een verlangen.

Ik wil eindigen met een gedicht van Johan waarin ik die steeds weer terugkerende zoektocht ervaar en waarom ik Pinksteren wil blijven vieren!

La mer a soif

Leven is laveren
tussen verlangen
en vervulling.

Verlangen
kost onrust,
slurpt en vreet
energie. Nooit genoeg.

De prijs
van vervulling
is heimwee
naar verlangen.

gepubliceerd op 6 juni 2022