Blog 12 ‘liefde in tijden van Corona’- bijdragen van Pieter-Jan André, Jan-Pieter Lanooy en Gloria-Jeanne de Meijer

door Joost Röselaers

Als abonnee op onze serie blogs ‘Liefde in tijden van Corona’ ontvangt u op zondag de komende tijd naast een geschreven bericht ook een muzikale bijdrage van onze organist Jan-Pieter Lanooy, en soms een gebed. Een kort overzicht:

Ter inspiratie en bemoediging voor deze zondag hieronder drie bijdragen:
-De verbindende kracht van poëzie door Pieter-Jan André
-Een muzikale opname door onze organist Jan Pieter Lanooy
-A Prayer for a Pandemic, uit het Stiltecentrum op Schiphol

Pas goed op uzelf en anderen, en aarzel niet om contact met ons op te nemen!

Bijdrage van Pieter-Jan André – De verbindende kracht van poëzie

Wat een onvoorstelbare, rijke en overvloedige oogst….Dat was wat we met zijn vieren beleefden na het starten van de blog, twee weken geleden. Dag in dag uit. Het zal u niet anders zijn vergaan. Poësis. Scheppende kracht. Vormen en brandpunten die het hart raken. En het hart kent redenen die de rede niet kent. (B Pascal)

Gedichten, beelden en jullie teksten naar aanleiding hiervan, zoals in de Blog Liefde in tijden van corona, verbinden ons in onze ervaringswereld. Op een dieper niveau worden we geraakt in iets dat je universeel kan noemen. Misschien ons ‘geestelijk dna’. Binnen de filosofie wordt dit het synthetische denken genoemd. Het kunnen waarnemen van gehelen. Het synthetische denken is een activiteit die plaats vindt in onze rechter hersenhelft. Ons analytische denken , dat we in het dagelijks leven in hoge mate gebruiken, vindt plaats in de linkerhersenhelft.

Abel Herzberg laat in zijn boekje ‘Drie rode rozen’ de hoofdpersoon Samuel Zeitscheck in het laatste hoofdstuk een gedicht schrijven dat als het ware uit zijn pen vloeit. Samuel is door de ervaringen in het concentratiekamp een gespleten persoon geworden. Hij is zijn vrouw verloren, zijn kinderen en hij smeekt God om antwoord op de vraag waarom hij zo moest lijden. En wat de oorsprong van het lijden vormt. Herzberg laat als antwoord, vlak voordat Samuel een hartaanval krijgt, hem het volgende gedicht schrijven:

Want alles is fragment
Al door het zeggen van het woord
Deelt men scheidt men en schendt
Het alomvattende dat men niet kent
Dat ik aanwezig weet of alleen maar vermoed
Dat ik niet uitspreken kan en toch uitspreken moet
Dat mij beheerst en mij te luisteren gebiedt
Maar als ik zoek en luister, dan vind ik het niet
Eén troost blijft
Er is in ieder woord een woord
Dat tot het onuitspreekbare behoort
Er is in ieder deel een deel van het ondeelbare geheel
gelijk in elke kus, hoe kort
Het hele leven meegegeven wordt

Abel Herzberg

De analogie met Herzberg’s eigen levensverhaal zal u niet ontgaan zijn. Hannah Arendt noemt deze vorm van contact maken met je diepste ik, ‘de geruisloze dialoog met jezelf’.
Schrijven en het lezen van gedichten, het maken en of zien van beelden en sculpturen, het beluisteren en of het maken van muziek en je daardoor laten raken, geeft je de ervaring van het ‘zien’ van het geheel.
In elke uiting van kunst zit mijns inziens ook uiteindelijk altijd een narratieve structuur met een bewering. Zoals het gedicht dat Samuel Zeitscheck, zo kort voor zijn dood, uit zijn pen ziet vloeien, als kwam het antwoord van God:

“in fragmenten komt de haat tot ontwikkeling, in de verbinding de liefde.”

Een muzikale bijdrage door onze organist Jan Pieter Lanooy

Klik hier om de opname van Jan Pieter te beluisteren: https://soundcloud.com/vrijburg-amsterdam/jan-pieter-lanooy-mreger-melodia-op59

Toelichting van Jan Pieter: ik heb voor vandaag het stuk ‘Melodia’ opus 59 van Max Reger gekozen ‘Melodia’ maakt deel uit van de bundel ’12 Characterstücke’ opus 59 die Reger schreef in 1901.

De titel ‘Melodia’ is afgeleid van de duidelijk naar voren komende melodie in dit stuk. Een voornaam kenmerk van deze melodie is dat hij niet makkelijk na te zingen is. Verder is de beweging tamelijk kalm, doch rusteloos vanwege de grote mate van chromatiek en onstuimige akkoordprogressie. Uiteindelijk komt de melodie toch tot rust en wordt het stuk afgesloten met een naspel zonder de uitkomende melodie. Ik speelde dit stuk in 2016 tijdens een concert in De Duif in Amsterdam op het Smits-orgel.

A Prayer for a Pandemic, uit het Stiltecentrum op Schiphol

Schiphol heeft een Stiltecentrum. Ook in deze tijd is het Stiltecentrum iedere dag geopend van 9.00 uur tot 17.00 uur. Op zondag vindt er om 11.00 uur een dienst plaats van een half uur. Iedere dag is er één pastor op Schiphol aanwezig.

In het centrum ligt vanaf vorige week een gebed dat iedereen kan bidden.

Gloria-Jeanne de Meijer
Bestuurslid Stichting Protestants Luchthavenpastoraat Schiphol

Prayer for a Pandemic

May we who are merely inconvenienced,
remember those whose lives are at stake.

May we who have no risk factors,
remember those most vulnerable.

May we who have the luxury of working from home,
remember those who must choose between preserving their health and making their rent.

May we who have the flexibility to care for our children when their schools close,
remember those who have no options.

May we who have to cancel our trips,
remember those who have no safe place to go.

May we who are losing our margin money in the tumult of the economic market,
remember those who have no margin at all.

May we who settle in for a quarantine at home,
remember those who have no home.

As fear grips our country, let us choose love.

During this time when we cannot physically wrap our arms around each other,
let us yet find ways to be the loving embrace of God to our neighbours.

Amen.

gepubliceerd op 30 maart 2020



Alle columns