Gedachten bij Goede Vrijdag

Aus Liebe

De vraag ‘wat voor kwaad heeft hij dan gedaan?’ van Pilatus laat J.S. Bach in de Matthäus Passion antwoorden door de ontroerende aria ‘Aus Liebe will mein Heiland sterben’. Afgelopen woensdag zong Kaiyi Min (cantor van Vrijburg) deze aria voor ons, in een lege kerkzaal. Zij wordt begeleid door Jan Michiel Otto (piano) en Marileen van der Most van Spijk (fluit).

Klik hier om de opname te beluisteren: https://soundcloud.com/vrijburg-amsterdam/aus-liebe-will-mein-heiland-sterben

Het kruis wordt tot een levensboom (door Joost Röselaers)

Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten? Met deze woorden laat de dichter van Psalm 22 je in zijn hart kijken. Het is een hartenkreet die uit zijn tenen komt. Donkerder dan dit kan het niet worden in een mensenleven.

Jezus heeft zich erin herkend in zijn laatste momenten. Hij heeft ze geroepen aan het kruis.

Elk jaar kun je deze woorden weer horen in de Matthäus Passion van Bach. En altijd weer word je dan geraakt. Zo was het en zo is het tot vandaag toe, voor een mens in nood. Voor het kind, dat gepest wordt op school. Voor de mens, die naar adem hapt vanwege het Coronavirus. Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten?

De ik-persoon in de psalm blijft ‘mijn God’ zeggen. Dat is iets, om tot ons door te laten dringen. Is dit dan toch, waar een mens terecht komt, wanneer hij niet dieper kan vallen? Bij de verhouding met de Eeuwige? Kennelijk geldt dat voor de dichter van de psalm. Alles wat hij op zijn hart heeft, gooit hij eruit in zijn gebed. En vreemd: want dan komt er blijkbaar ook iets terug van de andere kant. Want ineens lees je: Gij hebt mij geantwoord. Alsof dat kan. Dat alles niet goed is, maar de Eeuwige er toch bij is.

Dat is waar je uitkomt, als je de dichter van de psalm volgt op zijn weg door het diepe heen.

En dat is ook waar Jezus moet zijn uitgekomen, toen hij steun zocht bij de dichtregels van de psalm in zijn donkerste uur. Hij moet hebben ervaren: een mens kan niet dieper vallen, dan in Gods hand.

En de mensverlatenheid? Komt er ook een antwoord van mensen? Laat de dichter van de psalm daar iets van merken? Ik weet niet hoe het u vergaat, maar er gaat op mij een ongelofelijk appèl uit van de woorden van de dichter, en Jezus die ze op goede vrijdag in de mond genomen heeft. Deze woorden raken mij. Laten we mens zijn voor elkaar!

Het is vanwege dit appèl dat het kruis in de beeldende kunst soms trekken krijgt van de levensboom uit de tuin van Genesis. Dan komen er takken uit en dan groeien er bladeren aan. Alsof er rond het kruis ook een nieuw begin kan worden gemaakt: bij de roep, die er uitgaat van deze donkere plek op aarde naar de mens. Mens: waar ben je?

Het kruis van Jezus staat vandaag op vele plekken centraal. Het kruis is symbool van het lijden van mensen dat van alle tijden en alle plaatsen is. Mogen wij gevoelig zijn voor het appèl dat ervan kan uitgaan. Wees niet bang om uit te delen van wie je bent, zoals Jezus zich gegeven heeft aan ons. Want dan kan het kruis tot een levensboom worden. Een teken van een nieuw begin. Goede Vrijdag moet voorgaan, Pasen zal volgen.

Ich will hier bei dir stehen

Tenslotte, ook uit de Matthäus Passion van J.S. Bach: ‘Ich will hier bei dir stehen’, gezongen door leden van de Cantorij van Vrijburg (afgelopen woensdag opgenomen).
Klik hier om de opname te beluisteren: https://soundcloud.com/vrijburg-amsterdam/ich-will-hier-bei-dir-stehen

 

gepubliceerd op 10 april 2020