God gebeurt tussen mensen en vaak ook niet

door Joep de Valk

Afgewezen worden, niet gekend worden in wie je van binnen bent is een van de pijnlijkste en misschien wel meest verwoestende menselijke ervaringen. Daartegenover staat dat, wél gekend worden in wie je van binnen bent, een van de mooiste en misschien wèl meest opbouwende menselijke ervaringen is. Dat is goddelijk. Dan gebeurt God tussen mensen. Het is de bekende uitspraak van de Middelburgse predikant Klaas Hendrikse, waarmee hij een vrijzinnig godsbeeld begrijpelijk maakte. Maar zijn mensen de enige vindplaats van God? Wat als je je niet begrepen voelt, niet gezien, niet gekend. Is God dan afwezig? Vaak wel. Wie kent niet die momenten van verlatenheid, waar je je maar doorheen moet slaan. Zo scherp uitgedrukt in psalm 22: “Mijn God, mijn God, waarom hebt gij mij verlaten?” Zijn wij dan geheel afhankelijk van onze medemens, of zij betrokken blijven en aandachtig?
Het christendom pretendeert dat God ook gebeurt bij eenzame en onbegrepen mensen. Wij zijn zeker niet alleen afhankelijk van onze medemens om gekend te zijn voor wie we zijn. “Gij kent mij, gij weet mijn staan en mijn gaan” zegt psalm 139. Ook al zit ik in een duistere put, daar blijkt God te zijn. “Voor u is de duisternis als de dag.” Je gekend weten door datgene wat ons overstijgt en verbindt, dat is vast projectie. Is de wens de vader van de gedachte? Nee, ik geloof van niet, en wel op basis van menselijke ervaringen, zogenaamde eenheidservaringen. Ikzelf voel de eenheid van alles met alles als ik een baby’tje op mijn arm mag houden, wanneer de zon mij door het raam heen verwarmt of tijdens een bergtocht. Dan weet ik dat wat er ook gebeurt, hoe afgesloten ik me ook mag voelen, dat ik me toch gedragen mag weten door die verbondenheid van alles met alles, waarin ieder van ons zijn of haar plaats heeft.

gepubliceerd op 29 september 2016



Alle columns