Een ketter is iemand die ervoor kiest het oneens te zijn met de heersende opvattingen. Ketterij heeft dus altijd bestaan, van Socrates en Remonstranten tot Wilders. Alleen heeft de samenleving die altijd anders ingevuld. Zo was je 50 jaar geleden een ketter als je voor het homohuwelijk was, nu als je ertegen bent. Jongeren zijn notoire ketters. Ze hebben vaak principieel een andere mening dan de heersende. En volgens mij heeft onze maatschappij dat nodig. Jongeren herinneren ons door hun ketterse uitspraken aan het belang van de vrije meningsuiting. En ik denk dat het een van de basiswaarden van onze ontwikkelde samenleving is. Door een tegenstem te horen gaan we nadenken, in discussie en ontwikkelen we onze mening. En zo komt onze samenleving verder. Neem nog maar eens de zwarte-pietenkwestie. Welke mening is straks ketters? Er zit een adder onder het kettergras. En dat is dat een ketterse uitspraak tot eis wordt. En dat gebeurt als de zwartepietenbestrijders hun kritiek die tot dialoog kan leiden, tot een eis maken. Voltaire (18e eeuw) zei “Ik verafschuw alles wat u zegt, maar ik zou mijn leven ervoor geven dat u het kan blijven schrijven.” Te vaak wordt nu het tegenovergestelde beweerd: “Ik verafschuw wat u zegt en ik zal er alles aan doen om u de mond te snoeren” (zie Mike Hume, Trigger-warning). Jongeren zijn van nature activistisch, maar ook open! Buitenbeentjes zouden we ze kunnen noemen. Laten we een voorbeeld aan ze nemen.

gepubliceerd op 22 oktober 2015