Vrijzinnige miniatuur #108

door Vrijzinnige Miniaturen

Geschreven door Joost Röselaers
Voorgelezen door Gert van Drimmelen
Geluidsmontage Seth Mook

Thema: Zo mooi

De kerk

Met veel genoegen lees ik momenteel ‘De kerk is fantastisch’ van Rik Torfs, hoogleraar Kerkelijk Recht in Leuven. “Ik zal niet beweren dat de kerk goed is”, zegt hij in de inleiding. “Maar ze is wel fantastisch, in die zin dat zij ontzaglijk, subliem, indrukwekkend en verbazend is.” Vervolgens kiest Torfs acht invalshoeken om naar de kerk te kijken. En de eerste is: de kerk als gebouw.

Deze invalshoek trof mij en zeker in deze Coronatijden. Hoezeer de online diensten ook gewaardeerd worden, wat missen we het samenzijn in de kerk. En überhaupt, in het kerkgebouw! Het gebouw doet iets met ons. (Ja zelfs) bij mensen die niks met het instituut kerk hebben raakt het gebouw een snaar. Gesprekken met mensen buiten de gemeente laat ik bij grote voorkeur plaatsvinden in de kerk. Aan het begin van het gesprek zijn wij even stil in de kerkzaal, en dat plaatst het gesprek in een geheel ander licht.

Kerkgebouwen verwijzen naar een aspect van het bestaan dat wij aanwezig weten maar waaraan we weinig aandacht schenken.
Dat is niet zozeer een esthetische als wel een existentiële en spirituele ervaring.

Het doet mij denken aan woorden van Pascal Mercier uit ‘Nachttrein naar Lissabon’:

Ik wil niet in een wereld zonder kathedralen leven.
Ik heb hun schoonheid en verhevenheid nodig.
Ik heb ze nodig als verzet tegen de platvloersheid van de wereld.
Ik wil mijzelf hullen in de bittere kou die in de kerken hangt.
Ik heb hun gebiedend zwijgen nodig.
Een wereld zonder die dingen zou een wereld zijn waarin ik niet meer wil leven.

gepubliceerd op 5 februari 2021



Alle columns