Geschreven door Herman Vinckers
Voorgelezen door Gert van Drimmelen
Geluidsmontage Seth Mook
Thema: Stom 

Stil leven 

Een leven als monnik lijkt iets te hebben van een ideaal: acht uur slapen, acht uur bidden (ofwel: zingen, lezen en mediteren) en acht uur werken (bijvoorbeeld in het huishouden, in de tuin en daarnaast iets intellectueels). En dát in een gemeenschap van gelijkgestemde zielen, zodat je nooit alleen bent. 

In de Frans-Zwitsers-Duitse film Die große Stille wordt in bijna drie uur het leven getoond van de kartuizer monniken in het klooster Grande Chartreuse in Frankrijk. Gedurende de hele film wordt er nauwelijks gesproken – want in dit klooster wórdt nauwelijks gesproken – er klinken alleen de omgevingsgeluiden en het gezang van de monniken. Maar deze ’stomme film’ verveelt geen moment, sleept je mee, dompelt je onder in het kloosterleven. 

Tijdens mijn veelvuldige kloosterbezoeken in Nederland en België voel ik me altijd vanaf de eerste minuut thuis. Ik sta als het ware te trappelen om in de kapel mee te doen aan de gebedsdiensten. Meezingen met de psalmen, in onze kloosters altijd in de vertaling van Ida Gerhardt en Marie van der Zeyde, geeft elke keer weer een diepe voldoening. 

Jarenlang heeft het kloosterleven een griezelige aantrekkingskracht op me uitgeoefend. Tot op een keer, terwijl ik daar weer eens was, diep vanbinnen een stem kwam: ’Nee, mijn plek is in de wereld.’ En dat ís ook zo en daar sta ik ook helemaal achter. 

Een paar jaar geleden was ik op Schiermonnikoog en bad een paar keer mee met de cisterciënzer monniken, die daar nog niet zo lang daarvoor waren neergestreken vanuit Diepenveen. Op het programma stond onder anderen psalm 132, met daarin vers 14: ’Hier laat Ik mij neder voor immer, hier woon Ik: hier heb Ik mijn wens.’ Ik had het er even te kwaad mee. Was dit een stille aanwijzing? 

gepubliceerd op 14 april 2021