Hoeveel van je ervaringen onthoud een mens nou? Vaak zijn dit de belevingen die totaal anders zijn dan hoe het meestal gaat.. En zo’n belevenis is mogelijk met het Liedboek- zingen en bidden in huis en kerk. Met Angeliek Knol heb ik een gesprek over onze ervaring met het Liedboek als jeugd- en pastoraal werker.
Onze ontmoeting met het Liedboek was dusdanig verschillend dat het mij er misschien toe dwingt om mijn stelling aan te passen. Angeliek sprong namelijk een gat in de lucht toen zijn opmerkte dat ‘Jozef en zijn grote broers’ in het Liedboek staat. En deze basisschoolklassieker gunt zij elk kind..en volwassene. Mijn eerste ervaring lijkt het tegenovergestelde. Iemand barstte in huilen uit doordat een nummer uit het Liedboek diegene verraste. Het was het lievelingsnummer van een overleden geliefde en hij verwachtte niet dat dit nummer erin zou staan.
Dit is sprekend voor het Nieuwe Liedboek: de diversiteit is groot. Zo zijn er vijf versies van het Onze Vader te zingen, terwijl er maar één mooi is (596b). Al moet ik toegeven dat ik de andere vier uitvoeringen niet ken. Toch is niet zomaar alles uit een christelijke subscene overgenomen. Angeliek vertelt over een lied dat zij zou omschrijven als een ‘gede-evangeliseerde’ versie van ‘Shine Jesus Shine’. Misschien had het laatst genoemde een te hoog EO-gehalte. Maar gelukkig, zegt ze, is de melodie nog net zo vrolijk.
Het Liedboek is interessant omdat je gedwongen wordt je te verhouden tot andere vormen van liturgie en spiritualiteit. Bij het oude Liedboek gaat het vaak over de persoonlijke relatie van de gelovige met God. De blik naar het leven lijkt verruimd te zijn. Er staan bijvoorbeeld meer liederen over de natuur in. Angeliek denkt dat veel mensen of kerkelijke gemeentes toch geneigd zullen zijn weer een eigen canon te ontwikkelen binnen het Liedboek en zo bewust of onbewust toch een deel links te laten liggen. Bij haar werk zorgt ze voor afwisseling tussen bundels qua spiritualiteit, achtergrond als context, zodat er voor eenieder in ieder geval iets is waar hij of zij zich mee kan identificeren. De keuzes zijn sinds de komst van het Liedboek gemakkelijker in de kerk te verantwoorden. Psalmen voor Nu, Taizé, Gospel en kinderliederen staan nu allemaal in hetzelfde liedboek.
De diversiteit in het Liedboek ervaren wij beiden als positief. Al geloof ik nog dat het Liedboek mensen aan het janken kan krijgen door de hoeveelheid nieuwe liederen die aangeleerd moeten worden. Angeliek zal dit niet beamen. Zij geeft aan dat nieuwe liederen na verloop van tijd vanzelf betekenis krijgen. Aangezien zij in haar werk al sinds begin 2012 met een pilot werkt, kan ze dit uit eigen ervaring bevestigen.
En nu maar hopen dat die diversiteit van de liederen niet tot jankende ruzies tussen gemeenteleden gaat leiden.
gepubliceerd op 7 maart 2013