Geschreven door Thomas Meerwijk
Voorgelezen door Gert van Drimmelen
Geluidsmontage Seth Mook
Thema: rechtvaardigheid

Plato in het vondelpark

Rechtvaardigheid, wat is dat? 

Als ik aan een definitie van rechtvaardigheid denk, kom ik al snel bij de definitie van Plato. Volgens Plato is rechtvaardigheid een deel van de mens zelf. De mens bevat volgens hem drie elementen; logica, geest en verlangen. Deze drie elementen moeten in harmonie samenwerken, dan pas is een mens rechtvaardig. Er zit echter wel een bepaalde hiërarchie in deze elementen. De logica moet namelijk leidend zijn, en samenwerken met de geest om de verlangens in bedwang te houden. 

In de huidige crisis zie ik veel mensen zich rechtvaardig gedragen, zij gaan niet op vakantie of naar feestjes, zij laten zich door logica leiden. Maar toch gaat het soms fout, zoals laatst in het Vondelpark waar duizenden jongeren spontaan bij elkaar kwamen door het lekkere weer. De coronamaatregelen verdwenen hier meer op de achtergrond met veel mensen toch te dicht op elkaar. Het verlangen nam de leiding over de logica, en dat wisten ze. Een interviewer die vroeg of ze vergeten waren dat corona bestond, kreeg als antwoord “Het mag niet, maar we doen het toch. Ik vind dat ze iets voor ons moeten doen. Dit kan echt niet. Ze kunnen ons niet thuislaten. We worden depressief.”

Zijn deze mensen dan meteen onrechtvaardig? Als het verlangen zo lang onderdrukt is door de logica en bijna geen ruimte heeft gekregen en er geen uitzicht is op hoe lang het nog zal duren voordat er weer wat kan. Is het dan onrechtvaardig dat het verlangen de overhand neemt? 

Ik ben benieuwd wat Plato zou zeggen als hij met de mensen in het Vondelpark gesproken had. Zou hij afkeurend zijn geweest en gezegd hebben dat ze eens goed na moeten denken, of zou hij zeggen dat de verlangens zo lang onderdrukt zijn dat de harmonie verbroken was, en er vervolgens met een wijntje naast zijn gaan zitten?

Ik weet het niet.

gepubliceerd op 11 maart 2021