Geschreven door Christian Modehn
Voorgelezen door Gert van Drimmelen
Geluidsmontage Seth Mook
Thema: Blij

Waar is de vreugde gebleven?

Als ik aan vreugde denk, denk ik terug aan mijn jeugd, aan de blijdschap van een aanstaande mooie gebeurtenis, aan de “voorpret”. Die veranderde mijn humeur en prikkelde mijn verbeelding. Vooral de verwachtingen van verjaardagsfeestjes in de familie of van “Kerstavond” met de cadeautjes maakten mij blij. De voorpret  zat dus in de verwachting, en in de hoop binnenkort deel te nemen aan een “speciaal”, een vrolijk evenement. Voor een korte tijd zouden er alleen fijne, prettige, lichte dingen zijn.

Zelfs nu, op oudere leeftijd, kan ik niet zonder voorpret. Het geeft altijd energie. In Corona-tijden is de voorpret veel minder geworden. Onze gedachtewereld  is  zo klein geworden door het constant praten over vaccinaties, maskers, afstand bewaren en zo. Maar de voorpret blijft. Binnenkort gaan we weer vrienden ontmoeten en ze omarmen. Of de voorpret op een concert of op een vakantie aan zee. Op dit moment is dit allemaal nog ver weg. En alle verstandige mensen weten het: zoals het vroeger was, voor Corona, zal het nooit meer zijn. Corona zal over de hele wereld bij ons blijven. Ondanks alles zullen we onze levensvreugde moeten behouden.

De gedachte aan de “voorpret van toen” helpt al. Hoe voelde ik me toen de “gelukkige gebeurtenissen” weer voorbij waren? Alleen die herinneringen blijven die echte  blijdschap gaven en licht in het leven brachten, lieten zien wat goed en wat mooi is. Napret zullen we maar zeggen.

De gelukkige gebeurtenissen die me  vrolijk stemden, waren toen ook al zeldzaam. Is het leven dus over het algemeen meer een last, onderbroken door af en toe  geluk? Moeten we deze gedachte accepteren? Of is het zo, dat bescheiden gebeurtenissen in het dagelijks leven ons ook vrolijk stemmen en dat we die interpreteren als vreugde! De gebeurtnissen als de glimlach van een vreemde, de liefdevolle aanraking van geliefden, het kleine frisse plantje in het winterlandschap, het nieuwe idee in de filosofie of literatuur of de beroemde Japanse haiku-spreuken. Ik ben ervan overtuigd dat dit ons het inzicht geeft dat het leven niet alleen een last is. Als we ons dagelijks leven ondanks alles als betekenisvol beschouwen, dan kan vreugde als mooie ‘begeleidende muziek’ ons leven bepalen. In het Duits spreekt men dan van ‘Heiterkeit’.

Voor mij is vreugde dat je merkt dat het leven zinvol is. En vreugde is dan iets anders dan “lol hebben”. Als je lol hebt, overheerst lachen, grappen maken en gek doen. Ook dat is belangrijk en soms heilzaam. Maar hoe nuttig en helend is de vreugde? Ik bedoel: vreugde is het gevoel van veiligheid in diepere zin dat we niet kunnen bevatten, niet kunnen definiëren. Religieuze mensen zeggen dan graag: het is het geestelijk leven dat in verbinding staat met het eeuwige, de Eeuwige.

 

gepubliceerd op 19 maart 2021