Geschreven door Brigitte Kristel
Voorgelezen door: Sanne van Deursen
Geraakt door wantrouwen
Toen ik klein was, mocht ik met mijn vader mee naar het stembureau. Dat vond ik een hele belevenis. De stembureaus waren vaak gevestigd in een school of verenigingsgebouw, en achter de tafels zaten – in mijn ogen destijds – alternatieve types met handgebreide truien en een groot pak bruine boterhammen naast zich. Dat wilde ik later ook!
En het is me gelukt. Ik word inmiddels bij elke verkiezing opgeroepen als stembureaumedewerker en het is precies zo’n belevenis als ik me dat had voorgesteld. Er heerst altijd een bijzondere sfeer, want er staat iets op het spel. Hoewel ik het nog steeds een eer en een genoegen vind om aan dit ‘feest van de democratie’ te mogen meewerken, is er ook een schaduwzijde: de dag duurt onvoorstelbaar lang, van 6 uur in de ochtend tot soms diep in de nacht. Het zwaarste maar ook spannendste moment is als het stembureau om 8 uur ’s avonds dichtgaat en de stemmen geteld moeten worden. Alle bussen worden leeg gekieperd op de vloer en eerst gesorteerd op partij. Vervolgens gaan de tellers in groepjes van twee zich richten op elke partij afzonderlijk. Ze tellen eerst het totaal en sorteren de stembiljetten daarna uit op de individuen waarop is gestemd. Als ook alle voorkeursstemmen zijn geteld en die tezamen hetzelfde aantal opleveren als de hele partij bij elkaar, komt de laatste stap. Het aantal ingeleverde stempassen moet overeenkomen met het aantal ingeleverde stembiljetten. Als er op enig moment in dit proces iets niet klopt, moet er opnieuw geteld worden. En dat valt soms niet mee als je al 15 uur in touw bent. Het moment waarop de voorzitter aangeeft dat alles klopt en de verzegelde, gesorteerde biljetten naar het stadhuis brengt, is het hoogtepunt van de avond. Moe maar voldaan gaat iedereen naar huis. En juist omdat ik weet hoe zorgvuldig dit alles gedaan wordt, doet het me verdriet dat er zo vaak aan de betrouwbaarheid getwijfeld wordt. Nu weer in Amerika, maar ook in Nederland zijn er mensen die beweren dat er met de uitslag gesjoemeld wordt. Het past in de trend van complottheorieën, maar enigszins zorgelijk en verdrietig vind ik het wel.
gepubliceerd op 20 november 2020