Geschreven door Margriet Dijkmans van Gunst
Voorgelezen door Gert van Drimmelen
Geluidsmontage Seth Mook

Op een mooie lentemiddag heb ik een videocall met Lukas. Lukas is 4 jaar en net begonnen op de basisschool. Terwijl ik met hem zit te praten, duikt hij steeds onder de tafel en roept dan: “Wat zei je?”
Ik moet er vreselijk om lachen en opeens zit hij rechtop en zegt: “Rode pet!”. Rode pet? Wat is in vredesnaam een rode pet? Hij vervolgt: “jij lacht mij uit en dan zeggen we op school dat je een rode pet op hebt.” Ik schaam me. Ik denk “sorry Lukas, zo bedoelde ik het niet” maar zeg het niet hardop.

Zijn ouders vertellen me dat er nog drie andere petten zijn. Er is een zwarte pet voor als je een ander pest of als je ruzie maakt. Als je stil bent en je jezelf zielig vindt, krijg je een gele pet. En met een witte pet geloof je in jezelf en los je problemen op.
Belangrijke aspect bij dit hele pettencircus is dat er zo onderscheid gemaakt wordt tussen persoon en gedrag. Dus je bent niet een pestkop of een zielepietje maar je gedraagt je als zodanig.

Op het moment dat ik dit schrijf is het 4 en 5 mei. Ik lees in de NRC over de moeite die het Nederlanders kost om hun excuses aan te bieden. Maar als ze het doen, bijvoorbeeld over pijnlijke gebeurtenissen uit onze geschiedenis, werkt dat helend. Historicus Beunders vindt excuses aanbieden een ‘bijna religieuze zaak’ omdat het draait om vergeving. Formele gemeende excuses zorgen ervoor dat als land niet blijft hangen in woede, rouw of schuldbesef maar dat je elkaar een hand kunt geven. Zodat je verder kunt in een exclusieve samenleving waarin er plek is voor iedereen.

En dan vraag ik me af, hoe we beter kunnen worden in dat aanbieden van excuses. Kan het zijn dat, als we ons realiseren dat we allemaal weleens een rode, een witte, een gele of een zwarte pet op hebben, het makkelijker is om “sorry” te zeggen?

Het gesprekje met Lukas was confronterend en tegelijk zo lief en waardevol.
Op naar de zomer ….met pet!

 

gepubliceerd op 18 mei 2021